Wet- en regelgeving

Bij het verlies van een zwangerschap wordt een toekomstdroom abrupt afgebroken. Ongeacht de achtergrond, de reden of de duur van de zwangerschap veroorzaakt dat intens verdriet. Soms duiken ook vragen over de toekomst op. Dat je kindje er voor de omgeving 'nog niet was' maakt het soms moeilijk om begrip te krijgen.


Soorten verlies

  • We spreken over zwangerschapsverlies wanneer de zwangerschap spontaan ophoudt vóór een termijn van 20 weken. De foetus is dan niet levensvatbaar. Zwangerschapsverlies is een synoniem voor wat we vroeger als miskraam benoemden, maar wat voor veel ouders als kwetsend wordt beschouwd.
  • Bij een zwangerschapsafbreking na 20 weken spreken we over stilgeboorte.
  • Een zwangerschap kan ook afgebroken worden nadat bij de baby een ernstige afwijking is vastgesteld of wanneer de gezondheid van de moeder in gevaar is. Afhankelijk van bijvoorbeeld het moment van het verlies, gelden andere rechten en verplichtingen.

Zwangerschapsverlies | vóór 20 weken

Bij een zwangerschapsverlies vóór 20 weken (140 dagen) vanaf de bevruchting is er nauwelijks een wettelijk kader:

  • De baby is geen rechtspersoon en volgens de wet 'bestaat die niet'.
  • Registratie is niet mogelijk.
  • Rechten als kraamgeld en moederschapsrust zijn niet voorzien.
  • Het kindje laten begraven of cremeren kan wel.

Stilgeboorte | tussen 20 weken en 25 weken en 4 dagen

Wanneer een kindje stil wordt geboren na een zwangerschapsduur tussen 20 weken en 25 weken en 4 dagen (140 tot en met 179 dagen):

  • kunnen de ouders kiezen voor een aangifte en een vrijwillige opmaak van een 'akte van een levenloos kind';
  • het kindje kan officieel een voornaam krijgen (geen familienaam);
  • het kindje kan worden begraven of gecremeerd.

Stilgeboorte | vanaf 25 weken en 5 dagen

Wanneer een kindje levenloos wordt geboren na een zwangerschapsduur van 25 weken en 5 dagen (180 dagen) gelden er enkele regels:

  • Er is aangifteplicht met verplichte naamgeving op de burgerlijke stand van de geboorteplaats.
  • De voornaam/familienaam kan worden opgenomen in de 'akte van een levenloos kind'. De namen van de beide ouders kunnen vermeld worden in de akte.
  • Er geldt een wettelijke plicht het kindje te begraven of te laten cremeren via een begrafenisondernemer.
  • Recht op o.a. moederschapsrust, kraamgeld, vaderschapsverlof blijven bestaan.

Overlijden na geboorte

  • Er is aangifteplicht op de burgerlijke stand van de geboorteplaats.
  • Het overlijden moet worden aangegeven op de burgerlijke stand van de plaats van overlijden.
  • Indien de geboorteaangifte samen met deze van het overlijden wordt gedaan, dan wordt het kindje ingeschreven in het overlijdensregister.

Ondersteuning

Tijdens deze moeilijke periode is goede ondersteuning belangrijk.

  • Kraamafdelingen in ziekenhuizen hebben multidisciplinaire teams ter beschikking met onder andere psychologen en sociaal werkers.
  • Na zwangerschapsverlies kunnen ook vroedvrouwen je met deskundigheid en empathie ondersteunen.
  • Ook lotgenotencontact en verenigingen van ouders die hetzelfde hebben meegemaakt zoals Kinderwens vzw kunnen ondersteunend werken.
  • Nood aan psychologische zorg? CM voorziet een terugbetaling voor eerstelijns psychologische zorg.